Tedbir Nafakası Nedir?

Tedbir nafakası, boşanma veya ayrılık sürecinde eşler arasında geçici bir düzenlemenin sağlanması amacıyla verilen bir tür nafaka türüdür. Tedbir nafakası, boşanma davası sırasında veya boşanma sürecinin başladığı anda, mahkeme tarafından verilen bir kararla uygulanabilir. Tedbir nafakası boşanma davası süresince uygulandığı için geçici bir nafakadır. Dava sonuçlanınca kendiliğinden ortadan kalkan bir nafaka türüdür.

Tedbir nafakası, genellikle ekonomik olarak daha zayıf durumda olan eşin geçimini sağlamak için geçici bir destek olarak düşünülür. Özellikle boşanma veya ayrılık sürecinde, gelir dengesizliklerini dengelemek ve her iki tarafın da geçimini sağlamak için geçici bir önlem olarak uygulanır.

Evlilik süresince eşler çocuklarıyla kişisel ilişki kurmak ve birbirlerine bakmakla yükümlüdür. Boşanma davası ile birlikte ayrı yaşamaya başlayan eşlerden biri maddi olarak zor duruma düşebilir veya düşme tehlikesi bulunabilir. Bu gibi durumların yaşanıp tarafların zor durumda kalmaması için erkek veya kadının talebi üzerine eşlerden birinin diğer eşe nafaka ödemesine mahkeme tarafından karar verilebilir. Talep olmasa dahi hakim tarafından doğrudan karar verilebilir.

Tedbir nafakası ile ilgili yasal düzenlemeler Türk Medeni Kanunu’nun 169 ve 197. maddelerinde düzenlenmiştir.

III. Geçici önlemler
Madde 169- Boşanma veya ayrılık davası açılınca hâkim, davanın devamı süresince gerekli olan, özellikle eşlerin barınmasına, geçimine, eşlerin mallarının yönetimine ve çocukların bakım ve korunmasına ilişkin geçici önlemleri re’sen alır.

III. Birlikte yaşamaya ara verilmesi
Madde 197 – Eşlerden biri, ortak hayat sebebiyle kişiliği, ekonomik güvenliği veya ailenin huzuru ciddî biçimde tehlikeye düştüğü sürece ayrı yaşama hakkına sahiptir. Birlikte yaşamaya ara verilmesi haklı bir sebebe dayanıyorsa hâkim, eşlerden birinin istemi üzerine birinin diğerine yapacağı parasal katkıya, konut ve ev eşyasından yararlanmaya ve eşlerin mallarının yönetimine ilişkin önlemleri alır. Eşlerden biri, haklı bir sebep olmaksızın diğerinin birlikte yaşamaktan kaçınması veya ortak hayatın başka bir sebeple olanaksız hâle gelmesi üzerine de yukarıdaki istemlerde bulunabilir. Eşlerin ergin olmayan çocukları varsa hâkim, ana ve baba ile çocuklar arasındaki ilişkileri düzenleyen hükümlere göre gereken önlemleri alır.

Tedbir Nafakasını Kim Talep Edebilir?

TMK m. 169 uyarınca hükmedilecek olan tedbir nafakası hakim re’sen karar verir. Boşanma veya ayrılık davası açan taraflarda davanın devamı süresince her aşamada tedbir nafakasına hükmedilmesini talep edebilir.

Tedbir nafakası sadece kadının veya erkeğin talep edebileceği bir nafaka türü değildir, erkek veya kadın çalışmadığını ve geliri olmadığını kesin deliller ile kanıtlarsa bu durumda şartların oluşması ile nafakaya hükmedilir.

Tedbir Nafakası Ne Zaman Talep Edilebilir?

Boşanma davası açılmadan veya boşanma davası açıldıktan sonra yani dava süresinin her aşamasında tedbir nafakası talep edilebilir. Boşanma davası açılmadan önce talep edilecek ise eşin haklı bir sebebi olmalıdır. Bu haklı sebeplerin içine, eş haklı sebebe dayanarak ortak konutu terk etmiş olabileceği gibi, eşin uyuşturucu bağımlısı olması, şiddet uygulanması, aldatması gibi durumlar ayrı yaşamayı nafaka talep eden eş açısından haklı kılar.

Türk Medeni Kanunu m.197 hükmüne göre boşanma veya ayrılık davası açmaksızın tedbir nafakası talebinde bulunabilmek için:

Boşanma davası açıldıktan sonra ise eş veya ergin olmayan çocukların geçinmesini sağlamak üzere tedbir nafakasına hükmedilebilir. TMK m.169 hükmüne göre eşlerden biri boşanma ya da ayrılık davası açmakla taraflar ayrı yaşama hakkı elde ederler. Bunun olağan sonucu hakim davanın devamı süresince gerekli olan, özellikle eşlerin barınmasına, geçimine, eşlerin mallarının yönetimine ve çocukların bakım ve korunmasına ilişkin geçici önlemleri re’sen alır. Tedbir nafakası geçici bir süreliğine verilir ve tedbir niteliğindedir dolayısıyla tarafların kusurlu olup olmadığına bakılmaz ve boşanma davası ile talep edilen tedbir nafakasına hem eş hem de ergin olmayan çocuklar için hükmedilir.

Tedbir Nafakası Ödenmezse Ne Olur?

Tedbir Nafakasının ödenmemesi durumunda nafaka alacaklısı icra takibi başlatabilir ve cebri icra ile tahsili yoluna gidilebilir.